Integracja sensoryczna (SI) jest to proces, w którym mózg organizuje docierające do niego informacje płynące z ciała i środowiska, po czym wysyła odpowiednią reakcję.
Zmysły podstawowe dla integracji sensorycznej (dotyk, równowaga oraz czucie ciała) mają zasadnicze znaczenie w naszym codziennym funkcjonowaniu. Ich dobre zintegrowanie jest podstawą optymalnego rozwoju i działania pozostałych wszystkich wyższych zmysłów i umiejętności. Należą do nich na przykład: wzrok, słuch, mowa, umiejętność chodzenia oraz zdolność wykonywania precyzyjnych czynności, jak malowanie, pisanie, itd.
zdjęcie przedstawia uczennicę w sali ćwiczeń SI
Procesy integracji sensorycznej mają swój początek jeszcze w okresie prenatalnym, ale widoczne są przez całe nasze życie. Są podstawą naszego zachowania.
W prawidłowym rozwoju u większości dzieci rozwój integracji układów zmysłów następuje podczas zwykłych, codziennych działań wykonywanych przez dziecko. Jeżeli proces integracji sensorycznej jest zaburzony, pojawia się wiele problemów w rozwoju psychoruchowym dziecka, uczeniu się i zachowaniu.
Objawy u dzieci, które mogą świadczyć o zaburzonym procesie integracji sensorycznej:
- nadruchliwość i problemy z koncentracją uwagi,
- kłopoty z równowagą i koordynacją ruchową,
- lęk przed oderwaniem nóg od podłoża,
- niewłaściwy wzorzec postawy i chodu,
- niskie napięcie mięśniowe i nadmierna męczliwość,
- zła tolerancja wrażeń dotykowych,
- brak umiejętności w naśladowaniu ruchów,
- nienaturalnie silne domaganie się czynności i zabaw związanych z obracaniem się, huśtaniem, podskakiwaniem lub unikanie takich doznań,
- choroba lokomocyjna,
- zaburzenia rozwoju językowego i zdolności komunikacyjnych.
Prawidłowa ocena zaburzeń rozwoju procesów integracji sensorycznej pozwala poznać problem dziecka, ustalić plan postępowania i prowadzić odpowiednio ukierunkowaną terapię znaną jako "terapia SI".
zdjęcie przedstawia widok na salę do prowadzenia terapii SI
Terapia SI jest prowadzona w kontakcie indywidualnym. Polega na dostarczaniu odpowiedniej i kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych, oddziałujących korekcyjnie na układ nerwowy dziecka. Odbywa się w odpowiednio wyposażonej sali terapeutycznej. Tam dzieci poprzez „naukową zabawę”, kierowaną przez terapeutę, organizują pracę swoich zmysłów tak, by była wydajna i stanowiła podstawę prawidłowego rozwoju.
Terapia integracji sensorycznej jest terapią ruchem, stąd podczas sesji dzieci huśtają się, jeżdżą na deskorolce, ćwiczą w suchym basenie z piłeczkami, skaczą na trampolinie, ćwiczą na piłkach, grają na instrumentach, bawią się różnymi masami plastycznymi itd.
zdjęcie przedstawia uczennicę podczas terapii SI